مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، جلد ۲۵، شماره ۱، صفحات ۱۲۱-۱۳۷
عنوان فارسی بررسی، ارزیابی و تعیین منشاء احتمالی هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAHs) در گرد و غبار خیابان، شهر اهواز: با نگرشی بر زمین شیمی پزشکی
چکیده فارسی مقاله مقدمه: به طور عمده گرد و غبارهای خیابانی تحت تأثیر آلودگی هیدروکربن­ های آروماتیک چندحلقه­ای (PAHs) قرار دارد. PAHs ترکیبات آلی هستند که فقط از کربن و هیدروژن ساخته شده­اند و دارای دو یا بیش از دو حلقه­ی بنزنی می­باشند. حضور این ترکیبات در گرد و غبار خیابان، از منابع مختلف موجود در شهر، مانند وسایل نقلیه و صنایع منشاء می­گیرد و ممکن است که سلامت انسان و محیط زیست را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی میزان تأثیر این ترکیبات بر سلامت انسان ­ها و محیط زیست می­باشد. مواد و روش ها: به منظور ارزیابی تعیین منشاء احتمالی هیدروکربن­های آروماتیک چندحلقه­ای در گرد و غبار خیابان شهر اهواز، تعداد 10 نمونه گرد و غبار از سطح شهر اهواز در فروردین ماه 1392جمع آوری شد. نمونه­ها پس از آماده­سازی توسط دستگاه GC/MS آنالیز شدند. جهت تعیین منشاء احتمالی هیدروکربن­ های آروماتیک چند حلقه­ای از نسبت­ های زمین شیمیایی آروماتیکی و آنالیزهای آماری تحلیل خوشه­ای (CA) و تحلیل اجزای اصلی (PCA) استفاده گردید. یافته های پژوهش: از 16 ترکیب PAH مهم تعیین شده توسط EPA، 13 نوع ترکیبPAH در نمونه­ های گرد و غبار شناسایی شد. دامنه مجموع غلظت ترکیبات PAH شناسایی شده بین 56/271 تا 58/3211 Ppb بود. مقدار ΣCOMB/ΣPAH بین 53/0 تا 71/0Ppb با میانگین 66/0 Ppb بود. نسبت Ant/(Ant+Phe) بین 10/0 تا 37/0 Ppb و (BaA/(BaA+Chr بین 17/0 و 57/0 Ppb و IND/(IND+BGP) نیز بین 28/0 تا 37/0 Ppb مشخص شد در همه ایستگاه­ های نمونه برداری، احتمال سرطان­زایی به وسیله فاکتور معادل سمیت(TEF) برای همه ترکیبات PAH محاسبه شد که مقدار بدست آمده ، کمتر از مقدار استانداردی بود که توسط کشور کانادا برای حفاظت سلامت انسان معین شده است (BaPeq600 Ppb ). بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه، نسبت­ های مولکولی و نتایج آنالیز آماری نشان دهنده منبع پیروژنیک برای PAH های ورودی به گرد و غبار خیابان و احتراق سوخت فسیلی بودند. بنزو پیرن به عنوان سرطان­زا ترین ترکیب PAH ، در همه­ی ایستگاه ­های نمونه­برداری با غلظت ­های مختلفی تشخیص داده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که شهر اهواز به دلیل قرارگیری صنایع بالادستی و پایین دستی نفت، گاز و پتروشیمی شدیداَ تحت تأثیر این فرایندها به لحاظ نوع و ترکیب PAH ها می­باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Investigation Evaluation and Determination of Possible Source of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in the Street Dust of Ahvaz City Medical Chemistry Concerning
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Street dust mainly is influenceed by pollution Polycylic aromatic hydrocarbons (PAH). PAHs are organic compounds which are formed from carbon and hydrogen and two or more benzene rings. Presence of these compounds in the dust of the street, from various sources in the city, like traffic and industry and may also affect human health and the environment. The aim of this study was to evaluate the effect of compounds on human health and the environment. Materials & methods: In order to assess and determine the possible origin of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in the street dust of Ahvaz city, 10 samples of dust were collected from the city in March 2014. After preparation, the samples were analyzed by GC / MS. To determine the possible source of polycyclic aromatic hydrocarbons, geochemical aromatic ratios, statistical analysis, cluster analysis (CA), and principal components analysis (PCA) were used. Findings: From 16 PAHs determined by the EPA, 13 PAHs were detected in dust samples. The total concentrations of PAHs were detected between 271.56 to 3211.58 Ppb. The ΣCOMB / ΣPAH was between 0.53 to 0.71 Ppb with 0.66 Ppb average. Ant / (Ant + Phe) was between 0.10 to 0.37 Ppb and BaA / (BaA + Chr) between 0.17 and 0.57 Ppb and IND / (IND + BGP) between 0.28and 0.37Ppb respectively. Probable carcinogenic were calculated by the toxicity equivalent factor (TEF) for PAHs in all sampling stations, it was lower than value of which is determined by Canada to protect human health (600BaPeq Ppb). Discussion & Conclusions: The results indicate pyrogenic source for PAH of street dust and combustion of fossil fuels. B (a) P is most cancer PAH compound, were detected in all sampling stations with different concentrations. Also, the result indicate that Ahvaz city is intensively affected by the oil and gas upstream and down industries and PAHs can correlate with this industries.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علیرضا زراسوندی | alireza zarasvandi
dept of geology, faculty of earth sciences, shahid chamran university, ahvaz, iran
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)

فاطمه راست منش | fatemeh rastmanesh
dept of geology, faculty of earth sciences, shahid chamran university, ahvaz, iran
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)

فرشته بنی تمیم | fereshteh banitamim
dept of geology, faculty of earth sciences, shahid chamran university, ahvaz, iran
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)

بابک مختاری | babak mokhtari
dept of chemistry, faculty of sciences, shahid chamran university, ahvaz, iran
گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)

مدینه ساعد | madineh saed
dept of geology, faculty of earth sciences, shahid chamran university, ahvaz, iran
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)

نشانی اینترنتی http://sjimu.medilam.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2361-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/48/article-48-418874.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات